Zamek Drahim
Zamek Drahim w Starym Drawsku – pozostałości warownego zamku joannitów, wzniesionego w latach 1360–1366, w Starym Drawsku (niem. Alt Draheim), gm. Czaplinek, woj. zachodniopomorskim. Ruiny wpisane zostały w 1959 do rejestru zabytków.
View the embedded image gallery online at:
http://urlopnowedrawsko.pl/okolica/zamek-drahim.html#sigFreeId9b1e1ca862 |
Warowny zamek drahimski zbudowany został przez rycerski zakon św. Jana (joannitów) w latach 1360–1366, w stylu gotyckim, w miejscu zniszczonego, XII-wiecznego słowiańskiego grodu plemienia Drawian, który wraz z pomocniczym usytuowanym w odległości ok. 800 m stanowił silny ośrodek władzy plemiennej (gród ten rozwijał się w okresie od VII do poł. XII w., kiedy został zdobyty przez wojów Bolesława Krzywoustego w walkach o ziemie pomorskie). Twierdza wraz z warownią w Machlinach (niem. Machlin) miała stanowić przednią straż (osłonę) dawnej siedziby templariuszy tempelburskich w Czaplinku[a]. Lokalizacja zamku drahimskiego była również podyktowana warunkami gospodarczymi. W tym miejscu przebiegał szlak solny, który wiódł od południowych państw Europy na północ.
W pierwszej kolei powstał drewniany zamek, który został wzniesiony w 1350 r., murowany zaś w kilkanaście lat później. Obiekt w 1366 r. został ustanowiony głównym grodem baliwatu. W dwa lata później, w wyniku militarnych przedsięwzięć Ottona Leniwego, margrabiego Brandenburgii – przyłączony został do Polski wraz z Czaplinkiem i całą komandorią (układ drawski)[b]. Zmiany polityczne, jakie nastąpiły w ówczesnym czasie nie miały zasadniczego wpływu na osadnictwo zakonne na terytorium Nowej Marchii. Mimo ukierunkowania polityki w stronę książąt niemieckich i Krzyżaków – joannici formalnie zostali pozbawieni wszelkich dóbr nieruchomych (zamki, ziemie, kościoły), jednak w dalszych latach je użytkowali na zasadach wasalnych wobec króla polskiego. Jedną z warowni, które otrzymały ówcześnie status lenna była twierdza Drahim
View the embedded image gallery online at:
http://urlopnowedrawsko.pl/okolica/zamek-drahim.html#sigFreeId51b9ff25e8 |
Zespół obronny zlokalizowano na wąskim 60-metrowym przesmyku między jeziorami: Drawsko i Żerdno, w miejscu zniszczonego wczesnośredniowiecznego, słowiańskiego grodziska. Teren pod zabudowę został sztucznie podwyższony o 6 m i uformowany w kopiec o wym. 50 x 50 m. Zamek został zbudowany z głazów granitowych oraz z cegły na planie czworoboku o wym. 41 x 46,5 m. Część południową obiektu stanowiło niegdyś dwu bądź trzykondygnacyjne skrzydło o wym. 37,5 x 11 x 9 m, gdzie w przyziemiu urządzono pomieszczenia gospodarczo-więzienne, a na wyższych kondygnacjach – mieszkalne komnaty. Zamek nie posiadał wieży. Został natomiast otoczony murami warownymi o rozpiętości 2,5 m i wys. od 7,6 m do 12, 8 m, na których usytuowano hurdycje (rodzaj ganku) ze schodami. W murze znajdowały się liczne otwory strzelnicze. W kurtynie północnej został usytuowany wjazd do zamku, który został wzmocniony basztą bramną.
View the embedded image gallery online at:
http://urlopnowedrawsko.pl/okolica/zamek-drahim.html#sigFreeIdbd1cb79cb1 |
Ruiny zamku drahimskiego stanowią wartość dziedzictwa kulturowego epoki średniowiecza. Jest przykładem osobliwego budownictwa zakonnego joannitów, który był charakterystyczny dla wszystkich, spotykanych na Pomorzu. Stare Drawsko, w którym położony był zamek – dziś jest wsią sołecką położoną w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim (gmina Czaplinek). Pozostałości kultury materialnej stanowią walory badawcze dla archeologów i poznawcze dla turystów osobliwej zabudowy schyłku średniowiecza, które mimo rozbudowy zachowały swoje oryginalne koncepcje architektoniczne. Zabytek obecnie należy do prywatnego Muzeum Motoryzacji i Techniki w Otrębusach – Zbigniewa Mikiciuka. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków dziedzictwa narodowego (nr rej. 190, z dnia 29 kwietnia 1959 r.)